Yorulmaz “çiftçiyi hor gören sandıkta kendini zor görür“

Türkiye’nin yağlık ayçiçeği ihtiyacının yüzde 50 sinin karşılandığı Trakya bölgesinde ayçiçeği üreticisi açıklanmayan fiyat yüzünden kara kara düşünüyor.

Geçen yıl 1.50 – 1.80. TL civarında seyreden fiyatlardan dolayı yüzü gülen üretici bu yıl fiyatların düşük olacağı endişesinden dolayı sıkıntılı günler yaşıyor.

Hasat zamanının başladığı Edirne bölgesinde tarlasına giden üretici bir yıl boyunca uğraş verdiği ayçiçeğini tarlasından biçerken yüreğine de adeta dert ekiyor.Fiyatların geçen yıl yüksek seyretmesinden dolayı bu yılda aynı beklenti içerisinde olan, ancak yıl içerisinde Ticaret Borsasında yapılan alımların 0.80 ila 1.00 TL arasında değişen rakamlarda gerçekleştiğini gören üretici fiyattaki istikrarsızlıktan dolayı olumsuz düşünüyor.

Girdi fiyatlarının pahalı olmasından yakınan üreticiler bu yıl açıklanması beklenen ayçiçeği taban fiyatının girdilerini karşılamaması durumunda ayçiçeği üretiminden vazgeçebileceğini bir başka ürüne yönlenebileceğini ifade ediyor.

Hava koşullarının istenilen seviyede olmaması ve gece ile gündüz arasındaki ani ısı değişikliklerinden dolayı ayçiçeğinin yeterli derecede yağlanamadığını ve gelişimini tamamlayamayarak tanede zayıf düştüğünü belirten üreticiler bu yılki verimlerin ortalamaların çok altında olduğunu, fiyatlarında düşük seyretmesinden dolayı zararın kaçınılmaz olduğunu ifade ediyorlar.

Bu yıl Türkiye genelinde 1 milyon 350 bin ton seviyelerinde ayçiçeği hasadı yapılacağını belirten yetkililer bu sayınının Türkiye’nin yağ açığını kapatma noktasında önemli bir seviyeye geldiğini ifade ettiler.

Türkiye’de üretilen ayçiçeğinin yüzde 50 sinin karşılandığı Edirne bölgesinde geçen seneki fiyatın iyi olmasından dolayı bu yıl fazla ekim olduğunu ifade eden üreticiler, Güneydoğu Anadolu bölgesinde de yoğun bir ekim yapıldığına dikkat çekerek Türkiye genelinde üretimin fazla olduğunu kaydettiler.

Edirne’nin önde gelen ayçiçeği ekimi yapan çiftçilerinden Şerafettin Biçer yaptığı açıklamada geçen seneye oranla üretimde bir düşüş olduğuna dikkat çekerek “hava koşullarının istenen seviyede olmamasından dolayı verimde bir düşüş gözlenmektedir.Geçen yıl 220-230 kg dönümde alınırken bu yıl aynı yerlerde 150-160 kg dönümünde almaktayız.Şu anda bizi engelleyen bir tek sorun fiyatlardır.Fiyatlar iyi olmadığından dolayı bizi endişelendirmektedir”dedi.

Ayçiçeği konusunda açıklama yapan Edine Ziraat Odası Başkanı Cengiz Yorulmaz ise

“Şu anda Edirne Ticaret Borsasında oluşan fiyatlar 1 TL civarında yapılan alım fiyatları bizleri üzmektedir”diyerek “ayçiçeği masraflı bir bitkidir.Toprağı kıştan sürüp üç,dört defa karıştırıp mazot sarfiyatının fazla olduğu bir bitkidir.Geçen yıl açıklanan rakamlar afaki rakamlardı.Bunun üzerine basa basa söylüyorum.1800-1850 liralık rakamlar afaki rakamlardı.Bizim hep söylediğimiz parite farkı var.Ayçiçeği ile Buğday arasındaki fark 2 veya 2.2 olması diye.Bugün Toprak Mahsulleri Ofisinin verdiği buğday taban fiyatı 690 TL.Bunu 700 TL den baz alırsak ortalama 1500 TL civarında bir fiyat olur.Buda çiftçiyi memnun eder ve bu anlamda ekilişi devam eder”dedi.

Üreticinin üzülmemesi gerektiğini ifade eden Yorulmaz “Ayçiçeği ekimi yapan insan bundan  para kazanmadığı zaman uzaklaşır ve küser bu yerleride buğday ile doldurur.Bizde anızdan anıza ekim yapılmakta.Her yıl toprakta münavebe yapılması gerekiyor.Bir tarlaya dört sene sonra buğday ekimi yapılması gerekiyor.Biz toprağı yoruyoruz”diyerek ayçiçeğinin bütün olanaklarının siyasi iktidarın elinde olduğunu belirterek “bugün ayçiçeği ithal baskısı altında.Türk sanayicisi Türk çiftçisi ithal baskısı altındadır.Bunun bütün enstrümanları siyasi iktidarın elinde.Önümüzde yerel mali seçimler var.Burada çiftçiyi hor gören sandıkta da kendini zor görür.Bu anlamda siyasi iktidarın gerekli tedbirleri alıp bu acıyı,bu yangını söndürmesi gerekiyor”diyerek ayçiçeğindeki destekleme priminin 40 kuruş olması gerektiğini belirterek ithalatın önüne set çekilmesi gerektiğini ve bunu zorlaştırması gerektiğini kaydederek üreticinin malını hemen satmaması gerektiğini ve depolarda malını bekletmesi gerektiğini söyledi.

Türkiye’nin önde gelen yağ üreticilerinden 50 bin ortaklı 48 kooperatifi bulunan ve yağ piyasası hakimi olan Trakya Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Rafet Sezen ise şu anda piyasada konuşulan rakamın 80-90-100 kuruş olduğunu belirterek “bizim bu rakamı telaffuz etmemiz bile mümkün değil.Hükümetimizden rica ediyoruz.Bu fiyatın yukarıya taşınması için enstrümanların hükümetimizin elinde olduğunu ve bu fiyatın mutlaka yukarılara taşınması gerektiğini,aksi halde ayçiçeği üreticisinin kar etmesinin mümkün olmadığını dilimiz döndüğünce en iyi şekilde ifade etmeye her defasında bakanlarımıza,hükümet yetkililerimize iletmeye çalıştık”diyerek Trakya Birlik ortaklarının kendilerine güvenmeleri gerektiğini ve her yıl aynı sorunların yaşandığını belirterek ortaklarını mağdur etmeyeceklerini kaydetti.

Ayçiçeği ham yağ fiyatlarının dünya piyasalarında oldukça düşük seviyelerde olduğunu belirten Sezen “biz fiyatın oluşması için ne gerekiyorsa yapıyoruz.Üreticilerimizi memnun edecek bir fiyatı yakalayacağımızı tahmin ediyoruz”dedi.