Üretici fiyat bekliyor!

Türkiye’nin yağlık ayçiçeği üretiminin yaklaşık yüzde 20’lik bir dilimini 1 milyon dekar ekili alanla karşılayan Edirne’de hasat zamanı başladı. Ortalama 200 bin ton ürünün hasat edilmesi beklenen Edirne ili genelindeki tarlalarda üretici fiyat açıklanmamasının yanında, hasat zamanı yurt dışından gelen 0 (sıfır) vergili ithal ürünün fiyatları etkilediğini ve büyük sıkıntı yarattığını ifade etti.

Tarlasındaki ürünü üretmenin yanında paraya çevirmek için de tüm zorlukları aşarak hasat etmek için bekleyen üretici geçtiğimiz günlerde olgunlaşan ürünlerini biçmeye başladı. Kurumaya başlayan günebakanları hasat etmek için biçerdöverlerini tarlaya sokan üretici bu yıl il genelinde dekarda ortalama 200 ila 350 kg arasında verim beklerken, kurak olan bazı alanlarda verimin 70 ila 90 kilogram arasında olması bekleniyor.

Yağlık ayçiçeği piyasasında fiyat konusunda belirleyici rol oynayan Trakya Birlik ise hasadın başlamasına rağmen fiyat açıklaması yapmayarak sessizliğini koruyor. Daha önceki yıllar fiyat açıklamasını her yıl yapan ancak geçtiğimiz yıl bu açıklamayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bırakan Trakya Birliğin bu yılda aynı uygulamayı yapması bekleniyor.

Türkiye’nin Tekirdağ ilinden sonra en büyük ayçiçeği üreticisi konumunda olan Edirne’de ürünler yaşanan kuraklık nedeniyle üreticinin yüzünü güldürmediği gibi yurt dışından getirilen ayçiçeğinin de gümrük vergisinin hasat zamanı 0 (sıfır) olması yüksek fiyat beklentisini zora sokuyor. Konu hakkında açıklama yapan Edirne Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Arabacı geçtiğimiz aylarda Ankara’da yapılan toplantılarda gümrük vergilerinin sıfırlanmasının üreticiyi zora sokacağı konusunda görüşmeler yapıldığını ancak bugün gelinen noktada hasat zamanı gümrük vergilerinin hala 0 (sıfır) olması ve ürünün yurt dışından gelmeye devam etmesinin üreticiyi bir hayli zora soktuğunu ve rekabet yapamaz duruma soktuğunu kaydetti.

İthal ürünün ortalama 530-540 dolar yani 4 lira 50 kuruş gibi bir rakama getirildiğini belirten Arabacı hiç olmazsa gümrük vergisinin hasat zamanı arttırılması veya ithalatın durdurulması gerektiğini ifade etti. Arabacı açıklamasında “geçtiğimiz yıllara baktığımızda hiçbir dönemde hasat dönemine 0 gümrükle girmemiştik. Maalesef ki bu yıl 0 gümrükle hasada başladık. Buda bizim iç piyasadaki fiyatlarımızı etkiledi. Biz üreticiler olarak son dönemde 5, 5.5 gibi rakamlara ayçiçeği sattık. Tabi ki bu yıl kanolada da aynı şekilde sezon döneminde 6, 6.5 bandında fiyatlar vardı. Üreticimizin beklentisi de tabi doğal olarak en kötü ihtimal 40 yağ 6 lira gibi ve 6 liranın üzerinde yağ oranına göre olur düşüncesi ve beklentimiz vardı. Ama maalesef bu rakamlar şu an oluşmadı. Borsa satış fiyatlarımız bugün baktığımızda 40 yağ 5 lira gibi ve yağ oranına göre de fiyatlar değişiyor”diyerek girdi maliyetlerinin her geçen gün arttığını ve gübre artışındaki rakamlara dikkat çekerek “gübre yüzde 100 ve yüzde 160’a varan artışlar sağlıyor. Bu oranlara baktığımızda önümüzdeki yıl üreticilerimizin yer hazırlığını yapabilmesi mazot, gübre ve tohumunu alabilmesi için tabi ki bu girdi maliyetleri göz önünde bulundurulup bunun bir tık üzeri fiyat oluşması bekleniyor. İnşallah yakın bir zamanda böyle bir uygulama olur, fiyatlarımız bir nebze olsun artarsa üreticilerimizin daha rahat bir nefes almasını sağlar, önümüzdeki dönemde hazırlığını yapabilmesi için”dedi.

Edirne ve Tekirdağ’ın üretim konusunda ilk sırada yer aldığını, sadece Edirne’de 1 milyon dekar alanda ayçiçeği ekiminin yapıldığını belirten Arabacı “bu ekim alanlarını azalmaması, üreticinin başka alternatif ürünlere geçmemesi için beklenen fiyatlar oluşur, şu an baktığımızda beklenenin bir tık altında gidiyor fiyatlar ama inşallah önümüzdeki günlerde bu rakamlar düzelir”dedi.

Edirne’nin merkez köylerinden Demirhanlı köy muhtarı ve aynı zamanda üretici olan Ahmet Tuna ise verimlerin düşük olduğunu, açıklanmayan fiyatında düşük olarak beklendiğini ifade etti ve “fiyat maalesef geçen seneye nazaran düşük. Bu sene istediğimiz fiyatı temin edemedik. Biz 6 lira gibi bekledik ama şu an 5 lira gibi başladı. Malum gübre fiyatı ve girdilerin getirisi bize çok az geldi. Girdiler yüksek. Bu şartlarda bu çiftçiliği yapmak gerçekten çok zor”dedi. Üreticiyi kurtaracak fiyatın 6.5 lira olduğunu aktaran Tuna “fiyat açıklanmadı ama oturuştu gibi. Gübre olmuş 4.60 lira. Ayçiçeği 5.30. Bu işin içinden çıkılacak gibi değil artık. Bizler bu sene bu traktörlere, biçerdöverlere zor mazot alırız”dedi ve köyünde bulunan verimli tarım alanlarının bazı firmalara satıldığını, köylerinde büyük tarlaların kalmadığını ve çiftçiliğin köylerde tamamen biteceğini kaydetti.

Bir başka çiftçi İsmail Aran’da girdi maliyetlerinin çok yüksek olduğunu, bunu karşılamak için ayçiçeği fiyatının 6 ila 6.5 lira arasında açıklanması gerektiğini ve yurt dışından ithal ürüne karşı olduklarını, gübre fiyatlarının da düşmesi gerektiğini belirtti.

Üretici Selahattin Cingöz’de yurt dışından ithal gelen ürüne hasat zamanı engel olunması gerektiğini ve fiyatın 5.5 ile 6 lira civarında olması gerektiğin savundu.

Edirne’nin sayılı üretici ve çiftçilerinden olan Şerafettin Biçer ise hasadın yarısına gelinmesine rağmen fiyatın açıklanmamış olmasının düşündürücü olduğunu belirtti. Biçer “biz yüksek oranda fiyat bekliyoruz. 40’lık yağ oranı olan ayçiçeğini 5 bin 5 bin 500 gibi bir fiyat bekliyoruz. Ama şu anda borsada geçen fiyatlat 5 bin ila 5 bin 100 lira gibi. Buda bizi mutlu etmiyor. Girdi maliyetleri bu şekilde olursa ekimlerin artık zor şartlarda olacağı belli. Herkes görüyor zaten. Bizim belimizi büken asıl şey Kanola ilk hasadı yapıldığında Haziran ayı’nda yağ fiyatları yüksekti. Bu bizi çok mutlu etmişti. Aşağı yukarı 5 bin 800 liradan açıldı ve 6 bin 500 liraya kadar kanola satışları oldu. Bizde ayçiçeğinde çok ümitliydik. Yani 6 bin 6 bin 500 civarı ayçiçeği fiyatlarını bekliyorduk. Ama her şey tepe taklak oldu fiyatlar çok geri geldi. Şu an çiftçi zor durumda”ifadelerini kullandı.

Üretici Nihat Arı ise ithal ürün gelmesinin Türk çiftçisinin bitişi anlamına geldiğini belirterek “fiyatlar aslında düşük kaldı. 6, 6.5 gibi beklentimiz vardı. Piyasada fiyatlar düşük. Ürünlerde de fiyatlarda verim düşüklüğü var. Genelde kuraklık var. Kuraklıktan dolayı ve verim düşüklüğünün üzerine fiyatların düşük kalması tuzu biberi oluyor. İthal gelmesi Türk çiftçisinin bitişinin anlamıdır. Yapacağımız bir şey yok. Ama engellense daha güzel olur”diyerek hasat zamanı dışarıdan ürün getirilmesinin ürünü değersiz kıldığını ve yetiştirmenin anlamı olmadığını kaydetti.

Öte yandan geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan çeltik fiyatı ile ilgili açıklama yapan CHP İl Başkanı Fevzi Pekcanlı ise hükümetin Trakya veya Edirne’de hangi hasadın yapıldığını karıştırdığını belirterek “şu an bölgemizde ayçiçeği hasadı yapılıyor ama çeltik fiyatları açıklanıyor. Tarlada orakta olan çiftçimiz şu an ayçiçeği fiyatının açıklanmasını beklerken sayın Cumhurbaşkanı çeltik fiyatını açıkladı. AK Parti ilk önce Trakya veya Edirne’de önce ayçiçeğinin biçildiğini ondan sonra çeltik hasadının yapıldığını öğrenmesi gerekiyor. Gübre fiyatları aldı başına gidiyor kimsede frenleyemiyor. Ayçiçeği hasadı yapılıyor şu an gümrük vergisini sıfırladılar. Yurt dışından ayçiçeği geliyor. Fiyat var ortada ton başına geçtiğimiz yıllarda vergi yüzde 27 lerde uygulanırken şu an yüzde 0. Türkiye piyasasına yaklaşık 4.60, 4.70’lerden ayçiçeği geliyor. Girdi maliyetleri belki düşük olsa 2, 3 sene önceki fiyatlar olsa girdi maliyetleri belki bu fiyatlar çiftçiye kazandıracak.Allah çiftçimizin yardımcısı olsun”diyerek CHP iktidarında çiftçiyi ne gümrüğe nede diğer kurumlara ezdirmeyeceklerini söyledi.